BRICS: Δημιουργώντας το αντίπαλο δέος ή κάνοντας τα ίδια λάθη;

Την ώρα που το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της ευρωζώνης, οι ιθύνοντες, οι αναλυτές και οι οικονομολόγοι στις Η.Π.Α. ψάχνουν να βρουν λύσεις στην παρατεταμένη οικονομική ύφεση, οι ηγέτες των BRICS (Βραζιλίας, Ρωσίας, Ινδίας, Κίνας και Νοτίου Αφρικής) ετοιμάζονται μέσα στην εβδομάδα να ανακοινώσουν την ίδρυση ενός αποθεματικού νομισματικού ταμείου και μίας αναπτυξιακής τράπεζας. Αυτό αναφέρει σε σημερινό του δημοσίευμα ο Raymond Colitt στο Bloomberg. Σύμφωνα με το δημοσίευμα οι ηγέτες των πέντε από τις μεγαλύτερες αναδυόμενες αγορές θα εγκρίνουν κατά τη σύνοδο τους στην πόλη Fortaleza της Βραζιλίας στις 15 και 16 Ιουλίου, την ίδρυση ενός αποθεματικού ταμείου με κεφάλαια ύψους 100 δις δολαρίων και μιας αναπτυξιακής τράπεζας με κεφάλαια 50 δις δολαρίων.

Οι BRICS προωθούν τις πρωτοβουλίες αυτές εξαιτίας της απογοήτευσης τους για την έλλειψη συμμετοχής τους στην παγκόσμια διακυβέρνηση, ιδιαίτερα στην Παγκόσμια Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, δήλωσε ο Arvind Subramanian, υψηλόβαθμος συνεργάτης του ιδρύματος Peterson για τη Διεθνή Οικονομία. «Είναι δύσκολο να φανεί δυναμική σε αυτό το στάδιο στις χώρες των BRICS γενικότερα και σε αυτού του είδους τις πρωτοβουλίες» δήλωσε τηλεφωνικά ο Subramanian από την Ουάσιγκτον και συμπλήρωσε πως «πρόκειται να υπάρξει πολλή προσοχή στα εγχώρια ζητήματα».

Έρευνα που διεξήγαγε το Bloomberg σε ομάδα οικονομολόγων προβλέπει πως ο μέσος ρυθμός οικονομικής ανάπτυξης των πέντε χωρών θα φθάσει το 5,37% για φέτος, που είναι ο μισός αναφορικά με τον ρυθμό πριν από επτά χρόνια. Η Βραζιλία και η Ρωσία αναμένεται να αναπτυχθούν με ρυθμό 1,3% και 0,5%, αντίστοιχα.

Η αναπτυξιακή τράπεζα θα πρέπει να εγκριθεί νομοθετικά από τα κράτη-μέλη και θα χρειασθεί τουλάχιστον ένα έτος για να υλοποιηθεί. Η συμμετοχή σε αυτή θα διευρυνθεί τελικά και σε χώρες εκτός των BRICS. Η αναγγελία της ίδρυσής της συμπίπτει με τα σχέδια για την ίδρυση μίας Ασιατικής αναπτυξιακής τράπεζας υποδομών με κεφάλαια 50 δις δολάρια, επικεφαλής της οποίας θα είναι η Κίνα, όπως υποστηρίζει αξιωματούχος του υπουργείου των Οικονομικών της Βραζιλίας.

Το αποθεματικό ταμείο στο οποίο θα μπορούν να προσφεύγουν τα κράτη-μέλη σε περίπτωση ελλειμμάτων στα ισοζύγια πληρωμών τους, θα χρηματοδοτηθεί από την Κίνα με 41 δις δολάρια, την Νότια Αφρική με 5 δις δολάρια και τις Ρωσία, Ινδία και Βραζιλία με 18 δις δολάρια από την κάθε μία. Το ταμείο θα αντιστοιχεί στο 2% των διαθεσίμων των BRICS, ενώ οι λεπτομέρειες για τη λειτουργία του δεν έχουν ακόμη καθορισθεί.

Τα ίχνη της πεπατημένης, λοιπόν, της Δύσης και των Η.Π.Α. φαίνεται πως ακολουθούν και οι BRICS, αλλά προσωπικά πολύ αμφιβάλλω αν μια αποτυχημένη συνταγή μπορεί να γίνει πετυχημένη, εκτός και αν υπάρξει ουσιαστική διαφοροποίηση στην υλοποίηση. Δεν μπορώ, όμως, να βρω συνεκτική δύναμη ή κοινά σημεία στους BRICS παρεκτός του κοινού χαρακτηριστικού τους, ότι σήμερα είναι οι ταχύτερα αναδυόμενες και πολλά υποσχόμενες αγορές. Αυτό, όμως, δεν είναι ούτε μόνιμο, ούτε αποτελεί συνεκτική δύναμη. Άλλωστε, πολύ φοβάμαι, σύντομα κάποιοι από τους BRICS θα αντιμετωπίσουν σοβαρά προβλήματα και τότε θα δοκιμαστεί πολύ το δέσιμό τους.